İsmail Hakkı DÜMBÜLLÜ

İsmail Hakkı Dümbüllü, 1897 yılında İstanbul’un Üsküdar semtinde doğmuş ve 5 Kasım 1973'te İstanbul'da hayata veda etmiştir. Geleneksel Türk Tiyatrosu’nun son temsilcisi olarak bilinen Dümbüllü, orta oyunu ve tulûat sanatının önemli isimlerinden biridir. Sanat kariyerine Karagöz Hüseyin'in sahnesinde amatör olarak başlayan Dümbüllü, Kel Hasan Efendi’nin yanında çalışarak tulûat sanatını öğrenmiştir. Dönemin en ünlü güldürü sanatçılarından biri haline gelmiş ve sahnelemiş olduğu Gözlemeci, Kavuklu'ya Hile, Çifte Hamamlar gibi eserlerle tanınmıştır. Sinema kariyerinde ise Nasreddin Hoca karakteriyle özdeşleşmiş, 1940'lı yılların sonlarında "halk komiği" olarak yıldızlaşmıştır.

Dümbüllü, ilköğrenimini Üsküdar İttihat-ı Terakki Mektebi’nde tamamlamış ve ardından askeri ortaokula devam etmiştir. Ancak tiyatroya olan merakı nedeniyle okuldan atılmıştır. 1917 yılından itibaren profesyonel olarak sahne almaya başlayan sanatçı, 1928'de Tevfik İnce ile birlikte Hilal Tiyatrosu'nu kurmuştur. Orta oyundaki Kavuklu karakterinin yeni şekli olan Uşak rolü ile sahneye çıkan Dümbüllü, Anadolu turnelerine çıkarak geleneksel oyunları halka sunmuştur. Radyoda da eserler icra eden Dümbüllü, TRT İstanbul Radyosu’nda önemli programlarda yer alarak, Türk tiyatrosunu geniş kitlelere ulaştırmıştır.

Dümbüllü, kariyeri boyunca elliye yakın sinema filminde rol almış, 1946'dan itibaren Harman Sonu, Keloğlan, Nasreddin Hoca gibi filmlerdeki performansıyla büyük beğeni toplamıştır. 1968 yılında Türk tiyatrosunun simgesi olan kavuğu ve fesi Münir ÖZKUL'a devretmiştir. Sanat hayatına 1968'den sonra da zaman zaman sahneye çıkarak devam eden Dümbüllü, 1970 yılında Çalıkuşu Opereti’nde rol almıştır. 5 Kasım 1973'te bir trafik kazasında hayatını kaybeden sanatçının cenazesi, Üsküdar'daki Karacaahmet Mezarlığı'na defnedilmiştir. İsmail Hakkı Dümbüllü, Türk tiyatrosuna olan katkıları ve geleneksel sanatları yaşatma çabasıyla hafızalarda yer edinmiştir.