Selim TURAN

Selim Turan, 9 Haziran 1915'te İstanbul’un Cağaloğlu semtindeki Fehmi Paşa Konağı’nda dünyaya gelmiş, Azerbaycan kökenli Türk ressam ve heykeltıraştır. Babası, Azerbaycanlı doktor, ressam ve Turancılık düşüncesinin öncülerinden Hüseyinzade Ali Turan, annesi ise Edhiye Hanım’dır. Eğitimine Beyazıt Numune Zükur İlkokulu’nda başlamış, 1925’te Galatasaray Lisesi’ne geçmiştir. Burada Avni Arbaş ve Cihat Burak gibi sanatçılarla tanışarak güzel sanatlara yönelmiştir. 1935’te İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’ne girmiş ve resim, hat, süsleme sanatları üzerine dersler almıştır. Aynı dönemde heykel çalışmalarına da başlamıştır.

1938’de Akademi’den mezun olduktan sonra resim öğretmeni olarak çalışmış, sanat eğitimine devam ederek 1941’de Yeniler Grubu’nun kurucuları arasında yer almıştır. Toplumsal gerçekçi eserleriyle dikkat çeken sanatçı, 1941’de “Liman Şehri İstanbul” sergisindeki desenleriyle adını duyurmuştur. Dördüncü Yurt Gezisi kapsamında Ege bölgesinde yaptığı resimlerle ödül kazanmıştır. 1946’da UNESCO’nun kuruluş yıldönümü sergisinde eserleri yer almış, 1947’de kazandığı bursla Paris’e gitmiştir. Paris yıllarında soyut sanata yönelen Turan, geçim sıkıntısı çektiği bu dönemde Hans Hartung’un asistanlığını yapmıştır.

1950’de Paris’teki ilk kişisel sergisini açan sanatçı, 1963’te Türk vatandaşlığından çıkarılınca 1979’a kadar Türkiye’ye dönememiştir. Paris’te Louvre Müzesi’nde minyatür ve hat onarımları yapmış, Akademi Ranson ve Fontainebleau Yaz Okulu’nda dersler vermiştir. 1969’da Türkiye’de ilk kişisel sergisini açarak soyut ve portre eserlerini sergilemiştir. Resmin yanı sıra heykel alanında da üretim yapmış, Fransa’nın birçok kentinde duvar resimleri ve heykelleri yer almıştır. 1976’da Bordeaux’da yaptığı “Tez, Antitez ve Sentez” adlı heykeli dikkat çekmiştir.

1979’da Türk vatandaşlığını geri kazanan Selim Turan, hayatının kalanını Paris ve İstanbul arasında geçirmiştir. 1991’de Sorbonne Üniversitesi’nde jüri üyeliği yapmıştır. 13 Ekim 1994’te Paris’te hayatını kaybeden sanatçı, Türkiye’de devlet töreniyle defnedilmiştir. Eserleri, eşi Şahika Turan tarafından 2003 yılında İstanbul Üniversitesi’ne bağışlanmıştır.