Osman Zeki ÜNGÖR

Osman Zeki Üngör, 1880 yılında İstanbul'un Üsküdar ilçesinde dünyaya geldi. Müziğe olan tutkusu ve yeteneği, onu hem şair hem de besteci olarak ün kazandıran bir keman virtüözü olarak ön plana çıkardı. Aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin ulusal marşı olan İstiklâl Marşı'nın bestecisi olarak tanındı. Osmanlı sarayında ilk Türk kemancısı olarak eğitim gören Üngör, klasik Batı müziği bestecilerinin eserlerini Türkiye'de icra eden ilk Türk kemancı oldu.

Öğrenim hayatına Beşiktaş Askerî Rüştiyesi'nde başlayan Üngör, daha sonra 1891'de Osmanlı saray bandosu Mızıka-yı Hümayun'a katılarak müzik eğitimi almaya başladı. Keman eğitimini Kemancı Vondra Bey'den alırken, müzik teorisi derslerini Aranda Paşa'dan aldı.

Mızıka-yı Hümayun bünyesinde, Makam-ı Hilâfet Filarmoni Muzikası'nda başkemancı olarak görevlendirildi. Burada, orkestrayı bir senfoni orkestrasına dönüştürme çabalarıyla tanındı. Ünlü bestecilerin keman konçertolarını Türkiye'de çalan ilk Türk kemancı unvanını elde etti ve Sultan Abdülhamit'e düzenli olarak konserler verdi.

I. Dünya Savaşı sırasında Mızıka-yı Hümayun ile Avrupa'da konserler veren Üngör, Türk orkestrasının ilk Avrupa turnesini gerçekleştiren isim oldu. Saffet Bey'in istifası üzerine 1917'de saray orkestrasının şefliğine atandı ve orkestrayı halka açık konserler veren bağımsız bir kuruma dönüştürdü.

Üngör'ün en bilinen eseri olan İstiklâl Marşı'nın bestesini Mehmet akif ERSOY'un şiiri için yapmasıyla ünü daha da arttı. Bestesi başlangıçta beşinci seçilse de daha sonra resmî marş olarak kabul edildi ve günümüzde de Türkiye'nin milli marşı olarak kullanılmaktadır.

Cumhuriyetin ilanından sonra Ankara'ya taşınan Üngör, orkestrasıyla şehirdeki ilk senfonik konseri verdi. Ayrıca Musiki Muallim Mektebi'nin kuruluşunda büyük rol oynadı ve okulun ilk müdürü olarak görev yaptı. Ankara Konservatuvarı'nın temelini oluşturan bu kurum, ülkenin müzik eğitimine önemli katkılarda bulundu.

Hayatının son yıllarını İstanbul'da geçiren Osman Zeki Üngör, 1958 yılında Moda'daki evinde vefat etti. Cenaze töreninde İstiklâl Marşı'nın çalınmasıyla anılan Üngör, Osmanağa Camii'nde dualar eşliğinde toprağa verildi. Müziğe olan katkıları ve İstiklâl Marşı'nın bestesiyle Türk müzik tarihinde önemli bir yer edindi.