Eleni KÜREMAN

Eleni Küreman, 1921 yılında İstanbul’un Beyoğlu ilçesine bağlı Cihangir semtinde dünyaya geldi. Rum cemaatinin tanınmış tüccarlarından Stavri Fotiyadu ile Sofia Hanım’ın iki kızından biri olan Eleni, küçük yaşta babasını kaybetti. Bu kayıp, ailenin mali durumunu derinden etkileyerek ilk kırılma noktası oldu. Eleni ve ablası Keti, annelerinin yönlendirmesiyle iyi bir eğitim aldı; Beyoğlu’ndaki Sainte Pulchérie Fransız Lisesi’ni tamamlayan Eleni, ardından Yoakimyon Kız Lisesi’ne devam etti. Eğitimini 1941 yılında edebiyat kolundan mezun olarak tamamladı ancak üniversiteye gitmedi.

Gazetecilik mesleğine girişi, Associated Press’in (AP) foto muhabiri olan ve arkadaşları tarafından “Bay Nok” ya da “Foks” olarak anılan bir yabancı gazeteci sayesinde oldu. Bu gazeteci, Türkiye’den ayrılmak zorunda kalınca, Eleni’ye kendi görevini devretti ve Eleni’yi AP’nin Türkiye temsilcisi olarak önerdi. Böylece Eleni Fotiyadu, basın dünyasına ilk adımını attı. Kısa sürede bir Leica fotoğraf makinesi edinen Eleni, az ışıkta flaşsız fotoğraf çekebilme becerisiyle dikkat çekti. Fotoğraf tekniklerini ve film banyo etmeyi AP’de öğrendi.

Basın kariyerinin ikinci önemli kırılma noktası, bir haber takibi sırasında eski öğretmeni Rasim Us ile karşılaşmasıydı. Rasim Us, Vakit gazetesinde Eleni’ye iş teklif etti. Eleni teklifi kabul ederek gazetede çalışmaya başladı. Burada sergilediği disiplin ve yetenek sayesinde kısa sürede dikkat çekti. Vakit gazetesinin yazı işleri müdürü Kayhan Küreman ile başlayan yakınlığı zamanla aşka dönüştü ve Eleni Fotiyadu, Eleni Küreman adını aldı.

Eleni Küreman, Türkiye’nin ilk kadın foto muhabirlerinden biri olarak basın tarihinde önemli bir yer edindi. 1974 yılında Basın Şeref Kartı ile onurlandırıldı. Babıali'nin erkek egemen yapısında kendine sağlam bir yer edinen Eleni, diplomatik gelişmelerden polis haberlerine, spor karşılaşmalarından siyasi olaylara kadar geniş bir yelpazede haber yaptı. Özellikle Sabahattin Ali’nin öldürülmesi, Sütlüce patlaması, Veliefendi Hipodromu yangını gibi olayların fotoğraflarını başarıyla belgeledi. Spor fotoğrafçılığı alanında da erkek meslektaşlarını şaşırtan kareler yakalayarak farkını ortaya koydu.

Fenerbahçe’nin efsanevi kalecisi Cihat Arman’ın maçlarında çektiği fotoğraflarla adını duyuran Eleni, zaman zaman taraftarlarca alkışlansa da bazı olumsuz tepkilere de maruz kaldı. Gazeteci Zahir Güvemli anılarında Eleni’yi “levent endamlı, erkek tavırlı, gayet güzel gülen bir hatun” olarak tanımladı. Eleni Küreman, Vakit’in yanı sıra Son Dakika, Son Posta ve Yeni Şafak gazetelerinde de görev yaptı. İsmet İnönü gibi dönemin önemli siyasetçileriyle birebir temas kurdu. İnönü, İstanbul ziyaretlerinde Eleni’yi mutlaka görmek isterdi.

Gazetecilik kariyerinden emekli olduktan sonra basına bir daha dönmeyen Eleni, zamanını mutfağa ayırdı. Ancak geçirdiği ev kazası sonucu hastaneye kaldırıldı ve uzun süre tedavi görmesine rağmen sağlığına kavuşamadı. Eleni Küreman, 16 Temmuz 2001 tarihinde, tedavi gördüğü SSK Göztepe Hastanesi’nde hayata veda etti. Türk basın tarihine damga vuran Eleni Küreman, öncü kimliğiyle hafızalarda yer etti.