Vasıf ÖNGÖREN

Vasıf Öngören, 15 Şubat 1938'de Kütahya'nın Tavşanlı ilçesinde dünyaya geldi. İlköğrenimini burada, ortaöğrenimini ise Afyon'da tamamladı. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde başladığı eğitimini yarıda bırakarak tiyatroya yöneldi. 1958'de İstanbul Üniversitesi Gençlik Tiyatrosu'na katıldı ve burada oyunculuk ve yönetmenlik yaparak tiyatro kariyerine adım attı. 1962'de Berlin Özgür Üniversitesi'nde tiyatro bilimi eğitimi almak için Almanya'ya gitti ve ünlü Berliner Ensemble topluluğunun provalarına katıldı. Almanya'da Bertolt Brecht'in epik tiyatro anlayışıyla tanıştı ve bu anlayışı Türk tiyatrosuna taşımada öncülük etti.

1965'te yazdığı "Göç" adlı ilk oyunuyla Türkiye'den Almanya'ya giden işçilerin hayatlarını ele aldı. 1966'da Türkiye'ye dönüp askerliğini yaparken en bilinen eserlerinden biri olan "Asiye Nasıl Kurtulur?"u yazdı. Bu oyun, Türk tiyatrosunun ilk epik tiyatro denemelerinden biri olarak kabul edilir. Öngören, Ankara ve İstanbul'da sahne aldığı çeşitli tiyatrolarda epik tiyatro anlayışını uygulamak amacıyla Birlik Sahnesi'ni kurdu. Bu süreçte, Brecht'in eserlerinden esinlenerek Türk tiyatrosunda toplumsal eleştiriyi ve sınıfsal çelişkileri işleyen oyunlar sahneledi. 1971'de gizli örgüt sayılarak cezaevine girdi, ancak 2 yıl sonra aftan yararlanarak serbest kaldı. Cezaevinde "Oyun Nasıl Oynanmalı?" adlı eserini kaleme aldı.

1976'da İstanbul Birlik Sahnesi'ni kurdu ve burada "Zengin Mutfağı" gibi önemli eserlerini sahneledi. Vasıf Öngören, epik tiyatro anlayışını başarıyla uygulayan ve toplumsal sorunları derinlemesine işleyen oyunlarıyla tanındı. Oyunlarında yabancılaşma, toplumsal değerler, sınıfsal çelişkiler, ekonomik ve siyasi sorunlar gibi temaları işledi. Öngören, tiyatronun toplumun sömürülen kesimlerini bilinçlendirme ve harekete geçirme gücüne inanıyordu. 1980'lerde politik baskılar nedeniyle yurtdışına çıktı ve Amsterdam'da tiyatro çalışmalarına devam etti. 1984 yılında kalp krizi sonucu Amsterdam'da hayatını kaybetti.