Fuat SEZGİN

Fuat Sezgin, 24 Ekim 1924 tarihinde Bitlis'te doğmuş ve Türk akademisyen olarak İslam tarihi ile bilim ve teknoloji tarihi alanlarında önemli çalışmalar gerçekleştirmiştir. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şarkiyat Enstitüsü’nde Alman oryantalist Hellmut Ritter’in yanında eğitim almış, burada modern bilimin oluşumunda Endülüs ve Abbasi devletlerindeki bilim adamlarının katkılarına yönelik farkındalık kazanmıştır. 1950 yılında "Buhari’nin Kaynakları" adlı doktora tezini tamamlayarak, hadislerin İslam kültüründeki yerini sorgulamış ve bu eserle birlikte sözlü kaynaklar yerine yazılı kaynakların önemini vurgulamıştır. Bu tez, Avrupa merkezli oryantalist çevrelerde hala tartışılmaya devam etmektedir. 1954 yılında İslam Araştırmaları Enstitüsü’nde doçent unvanı almıştır.

27 Mayıs 1960 askeri darbesi sırasında akademik hayatına ara vermek zorunda kalan Sezgin, bu süreçte yurt dışına gitmek durumunda kalmıştır. Almanya’da Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi’nde misafir doçent olarak dersler vermeye başlamış ve 1965 yılında profesör unvanını kazanmıştır. Burada yaptığı bilimsel çalışmalar, Arap-İslam kültür çevresindeki tabii bilimler tarihine odaklanmıştır. 1967-2000 yılları arasında yayınladığı 13 ciltlik "Geschichte des arabischen Schrifttums" eseri, İslam’ın ilk dönemindeki tüm ana bilim dallarını ele alarak, oryantalistik alandaki en önemli kaynaklardan biri haline gelmiştir. 1978 yılında Suudi Arabistan Kral Faysal Vakfı'nın İslami Bilimler Ödülü’nü kazanan Sezgin, 1982’de Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü’nü kurarak burada direktörlük yapmıştır.

Fuat Sezgin, çok sayıda dil bilmesiyle de tanınmaktadır. Süryanice, İbranice, Latince, Arapça ve Almanca dahil olmak üzere toplamda 27 dili akıcı bir şekilde konuşabilmiştir. 2008 yılında, İstanbul İslam, Bilim ve Teknoloji Müzesi’nin açılmasına öncülük etmiş, bu müzede İslam kültürüne ait bilimsel aletleri sergileyerek, bilim tarihine önemli katkılarda bulunmuştur. Sezgin, 30 Haziran 2018 tarihinde İstanbul'da sağlık sorunları nedeniyle 93 yaşında vefat etmiştir. Cenazesi Fatih Camii’nde düzenlenen törenin ardından, İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi'nin önüne defnedilmiştir. Ölümünden sonra, adı Silivri'de bir fen lisesine, Caddebostan vapuruna ve Çayırova'da bir ilkokula verilmiştir. Sezgin, birçok ödül kazanarak uluslararası alanda takdir edilmiştir; bunlar arasında Kral Faysal Ödülü, Frankfurt am Main Goethe Plaketi ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü bulunmaktadır.